Obok – tak to nazwijmy – „naturalnego” sposobu zakończenia umowy kredytowej, który następuje wraz ze spłatą przez kredytobiorcę ostatniej raty kredytowej, istnieją możliwości wypowiedzenia umowy kredytowej tak ze strony banku – kredytodawcy, jak i ze strony klienta – kredytobiorcy. Wypowiedzenie umowy kredytowej ze strony banku jest niezwykle rzadkie i następuje po wyczerpaniu wszystkich możliwości naprawienia sytuacji, która może być zakończona wypowiedzeniem umowy kredytowej. Natomiast wypowiedzenie umowy kredytowej przez kredytobiorcę, oprócz wspomnianego „naturalnego” sposobu zakończenia umowy, może nastąpić, gdy kredytobiorca wcześniej od przewidzianego pierwotną umową kredytową terminu postanawia zakończyć umowę kredytową.
Jakie mogą być przyczyny i warunki wypowiedzenia umowy kredytowej?
Jeśli umowę kredytową wypowiada kredytobiorca, może on, zgodnie z art. 75 ust. 3 ustawy o Prawie Bankowym, bez konieczności podawania przyczyn wypowiedzenia umowy kredytowej złożyć pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytowej. Obowiązuje trzymiesięczny okres wypowiedzenia umowy kredytowej, w czasie, którego kredytobiorca zobowiązany jest zwrócić kredytodawcy wszystkie ciążące na nim zobowiązania. Te zasady dotyczą każdego rodzaju kredytu: – gotówkowego, konsolidacyjnego oraz hipotecznego, który został przyznany na podstawie umowy kredytowej na okres dłuższy niż jeden rok.
Koniecznie trzeba rozróżnić pojęcie wypowiedzenia umowy kredytowej od pojęcia odstąpienia od umowy kredytowej. Kredytobiorca ma prawo odstąpić od umowy kredytowej, bez podawania przyczyn, w terminie 14 dni od momentu podpisania umowy kredytowej.
Przyczynami, dla których bank – kredytodawca może, zgodnie z ustawą Prawo Bankowe wypowiedzieć umowę kredytową mogą być: – zamierzone wprowadzenie w błąd kredytodawcy przy określaniu zdolności kredytowej kredytobiorcy, lub jego faktycznej sytuacji prawnej; utrata zdolności kredytowej; naruszenie określonych w umowie kredytowej warunków zawarcia i trwania umowy, np. nieprzestrzeganie wysokości i terminów spłaty rat kredytowych; w przypadku, gdy chodzi o kredyt hipoteczny, wyraźny spadek lub całkowity zanik wartości nieruchomości będącej zabezpieczeniem spłat kredytu hipotecznego; w przypadku kredytu celowego, niezgodne z określonymi w umowie kredytowej celami kredytu, wydatkowanie środków.
Trzeba przyznać, że, jak o tym wspomniano na wstępie, banki na ogół rzadko i niechętnie uciekają się do wypowiedzenia umowy kredytowej w terminie 30-to dniowym , lub dłuższym. Zanim to zrobią, wolą wykorzystać wszystkie inne możliwości odzyskania udzielonego kredytu. Jednym z takich sposobów jest zgodny z ustawą Restrukturyzacyjną z 15.05.2015, program naprawczy zdolności kredytowej. Dopiero, gdy zachodzi uzasadniona obawa upadłości kredytobiorcy, bank zażąda natychmiastowego zwrotu wszystkich należności w terminie 7 dni od daty decyzji o wypowiedzeniu umowy kredytowej.
