Kiedy powstaje jedna z ważniejszych w życiu decyzja o nabyciu mieszkania, domu lub innej nieruchomości, szybko się okazuje, że dla większości ewentualnych nabywców takich nieruchomości, najkrótszą i najłatwiejszą drogą do realizacji takich zamierzeń jest zaciągnięcie kredytu hipotecznego na zakup mieszkania, domu lub innej nieruchomości.
Szybko może się też okazać, że potencjalny kredytobiorca kredytu hipotecznego, rozpoczynający procedurę związaną uzyskaniem kredytu na realizacje wymarzonego celu, jakim w tym przypadku jest wejście w posiadanie własnego lokum, spotka się z wieloma nowymi dla niego pojęciami i określeniami. Dla łatwiejszego przejścia procesu uzyskania w banku kredytu hipotecznego na zakup mieszkania, domu lub innej nieruchomości, warto sobie przypomnieć podstawowe pojęcia związane z hipoteką, wierzycielem hipotecznym, czy dłużnikiem hipotecznym.
Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym na nieruchomości oraz na wybranych prawach, jak prawo własności do lokalu w spółdzielni własnościowej lub innej wierzytelności zabezpieczonej hipotecznie, służące zabezpieczeniu wierzytelności wynikającej z oznaczonego stosunku prawnego, na mocy którego wierzyciel może dochodzić swoich wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie na danym mieszkaniu, domu lub innej nieruchomości.
W przypadku, gdy dochodzi do podpisania umowy kredytowej na kredyt hipoteczny na zakup mieszkania, domu lub innej nieruchomości, bank udzielający tego kredytu staje się wierzycielem hipotecznym, a kredytobiorca dłużnikiem hipotecznym.
Ograniczone prawo rzeczowe – w polskim prawie cywilnym nazywane też prawem na rzeczy cudzej, jest obok własności i wieczystego użytkowania, jednym z trzech praw rzeczowych.
Wierzytelność – uprawnienie do żądania spełnienia świadczenia z określonego stosunku zobowiązaniowego przysługujące wierzycielowi wobec dłużnika i składające się z jednego lub kilku roszczeń. Wierzytelność jest związana z określoną działalnością. Może, więc być określana np., jako wierzytelność bankowa, lub wierzytelność ubezpieczeniowa itp.
Wierzyciel jest osobą (prawną lub fizyczną), która ma prawo żądać od innej osoby (dłużnika), z którą łączy ją stosunek zobowiązaniowy. Wg Kodeksu cywilnego zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika spełnienia świadczenia, a dłużnik musi to świadczenie spełnić.
Dłużnik to osoba, która musi spełnić na rzecz wierzyciela świadczenie wynikające z łączących obie strony stosunków zobowiązaniowych.
Podstawowym obowiązkiem dłużnika wobec wierzyciela jest oczywiście spełnienie świadczenia określonego w umowie, na podstawie, której powstało zobowiązanie. W przypadku, gdy świadczenie wynika z zaciągniętego kredytu hipotecznego na zakup mieszkania, domu lub innej nieruchomości, wierzycielem jest bank, który takiego kredytu udzielił. Ustanowienie hipoteki na nabytej za udzielony kredyt hipoteczny nieruchomości, zapewnia wierzycielowi – bankowi-kredytodawcy, zaspokojenie w pierwszej kolejności jego roszczeń z hipoteki w przypadku, gdy dłużnik z różnych powodów przestaje się wywiązywać ze swojego zobowiązania kredytowego.
Wierzyciel hipoteczny, oprócz prawa do zaspokojenia swoich roszczeń z majątku dłużnika, ma także wobec dłużnika obowiązki. To wierzyciel musi w razie takiej konieczności przygotować właściwy wniosek egzekucyjny, w którym musi wskazać komornikowi tę część majątku dłużnika, z której musi być przeprowadzona egzekucja na rzecz jego wierzytelności. W razie niewłaściwie przeprowadzonej egzekucji, obowiązkiem wierzyciela hipotecznego jest zwrot dłużnikowi niewłaściwie wyegzekwowanych środków.